Duurzaamheid als succesfactor

Het thema ‘duurzame coatings’ ligt momenteel op ieders lippen. In hoeverre kan een lak eigenlijk duurzaam zijn?

Duurzaamheid is een bijzonder veelzijdig thema, dat veel verder gaat dan de klassieke milieubescherming. Onder de noemer duurzaam valt per slot van rekening alles wat onze leefruimte niet negatief beïnvloedt, geen nadelig effect heeft op het milieu, de gezondheid, het klimaat of de beschikbare hulpbronnen. Voor onze producten betekent dit: een hoog aandeel natuurlijke en hernieuwbare grondstoffen, maar ook het vermijden van giftige of milieubelastende stoffen. Daarnaast draait het om veiligheid bij de toepassing en een goede emissiebalans of het materiaal- en energieverbruik. Het milieuaspect is dus belangrijk, maar er zijn ook tal van andere aspecten waarmee we op het vlak van duurzaamheid meerwaarde kunnen creëren.

Hoelang is er al sprake van duurzame lakken?

Duurzame lakken bestonden eigenlijk al voordat de term duurzaamheid ter sprake kwam. Bij ADLER begonnen we al in de jaren 70 intensief te werken met watergedragen lakken – een laag VOS-gehalte is vandaag de dag nog steeds een centraal onderdeel van elke duurzame lak. Daarnaast hebben we schadelijke bestanddelen voor het milieu en de gezondheid, zoals zware metalen, kankerverwekkende of giftige stoffen, in een vroeg stadium uit de formules verbannen. Tegenwoordig zijn de meeste van onze lakken ook vrij van synthetische nanomaterialen en weekmakers. Waar de focus in het begin vooral lag op milieuaangelegenheden in enge zin, begon de afgelopen 10 of 15 jaar steeds meer een holistisch perspectief te overheersen. Hierbij kijken we niet naar het product zelf, maar naar de complete cyclus – van de grondstof over de productie en verwerking tot de afbraakproducten.

Trefwoord cyclus: het ‘Cradle to Cradle’-certificaat voor circulaire economie speelt een belangrijke rol voor ADLER. Waarom?

Er bestaan op dit moment tal van milieu- en duurzaamheidscertificaten, om het cru te stellen. De meeste hanteren zeer vergelijkbare vereisten voor een product. ‘Cradle to Cradle’ gaat nog een stap verder en controleert de volledige productcyclus. Het doel van ‘Cradle to Cradle’ is dat het betreffende product aan het einde van zijn levenscyclus weer in de kringloop komt. Afval is geen afval, maar een waardevolle hulpbron – een fascinerend idee.

Hoe moeten we ons dan het ontstaansproces van een nieuwe, duurzame lak voorstellen?

Dat verschilt van geval tot geval. Soms werken we een bestaand formule verder uit in de richting van duurzaamheid, bijvoorbeeld door fossiele grondstoffen voor hernieuwbare grondstoffen te vervangen. Soms gaan we specifieke wensen van een klant realiseren. Andere producten ontwikkelen we dan weer helemaal opnieuw, zoals onze nieuwe duurzame meubellak Bluefin Terra-Diamond. Het is dan zaak om uit een grote voorraad grondstoffen de juiste te kiezen en de optimale formule te ontwikkelen, die in alle opzichten aan onze eisen voldoet. De lak moet immers niet ‘alleen’ duurzaam zijn, maar ook voldoen aan onze hoge eisen op het gebied van verwerkingskwaliteit, weerstand, uitzicht en gevoel.

Naast de grondstoffen speelt de energiebalans een belangrijke rol voor duurzame lakken. Op welke manier?

Voor het aspect energie moeten we rekening houden met de volledige productcyclus. Hoeveel energie gebruiken we voor de productie van de grondstoffen, hoeveel voor de productie van de lak en de aanvoerroutes? Bij ADLER gebruiken we uitsluitend stroom uit duurzame bronnen en optimaliseren we voortdurend onze energie-efficiëntie. Het is ons doel om ons totale energieverbruik tegen 2025 met 5 % te verminderen, ondanks toenemende productievolumes. Het energieverbruik van de klant bij het aanbrengen, drogen of schuren van lak is een laatste belangrijk aspect. Elk tijdens deze processen bespaarde kilowattuur elektriciteit heeft een tweeledig voordeel: enerzijds voor het ecologische evenwicht, anderzijds voor de portemonnee van de klant. Een klassieke win-winsituatie dus – besparen op energiekosten door duurzaam handelen.

Trefwoord klanten: hoe ontwikkelt de markt voor duurzame producten zich?

Er is al jaren een duidelijk stijgende lijn, maar nog steeds op een relatief laag niveau. In onze duurzaamheidsstrategie hebben we als doel geformuleerd om in 2025 20 % van onze totale omzet met duurzame producten te genereren – een haalbare kaart volgens mij. Enerzijds kiezen steeds meer eindklanten voor ecologische, duurzame of veganistische producten, niet alleen voor voeding of kleding, maar ook voor de inrichting van hun huis. Anderzijds gaan verwerkers steeds meer beseffen dat ze er zelf bij gebaat zijn om duurzame producten te gebruiken. Ze creëren in hun eigen bedrijf immers gezondere en veiligere werkprocessen, besparen op afval en uitstoot en verminderen het energieverbruik. Daarnaast zijn we met de juiste producten in een vroeg stadium voorbereid op strengere wettelijke voorschriften en werken we met kwaliteitsproducten. Het is eigenlijk gewoon een kwestie van gedrag: We weten allemaal dat we een gedeelde verantwoordelijkheid hebben voor het klimaat en het milieu – en die verantwoordelijkheid moeten we ook in onze professionele omgeving naleven.

Mensen hebben nog altijd hun bedenkingen over de kwaliteit van ecologische producten. Zijn die gerechtvaardigd?

Er waren natuurlijk bepaalde ‘kinderziektes’ bij de ontwikkeling van ecologische producten, maar die behoren al lang tot het verleden. Tegenwoordig hoeven we bij het gebruik van duurzame producten geen compromissen te sluiten op het gebied van kwaliteit of verwerkbaarheid, de coatings zijn absoluut gelijkwaardig aan traditionele producten. Zo ervaren verwerkers vaak beslissende voordelen, omdat duurzame producten qua afval en emissies zijn geoptimaliseerd of bijzonder efficiënt kunnen worden verwerkt.

ADLER heeft onlangs een green assortiment geïntroduceerd. Wat is daar zo bijzonder aan?

We kunnen onze klanten nu duurzame coatingoplossingen bieden voor alle toepassingsgebieden – van venster- tot meubellak, van houtbescherming tot doe-het-zelfproducten. Klanten kunnen dus elk oppervlak in hun huis met een duurzaam ADLER-product coaten. Ziet u het al voor zich? We hebben dit productassortiment nu in de green lijn samengevoegd. Daartoe hebben we elk afzonderlijk product onderworpen aan een complexe interne certificering, op basis van objectieve criteria die zonder meer gelijkwaardig zijn aan die van de gangbare milieumerken. Alleen producten die voldoen aan de hoogste standaard in de categorieën milieu, gezondheid en veiligheid en levensduur halen uiteindelijk het green assortiment. Elk green product heeft zijn eigen duurzaamheidsinformatieblad waarin het resultaat van deze certificering transparant is gedocumenteerd. Dat betekent dat onze klanten genieten van de beproefde kwaliteit die ze van ADLER gewend zijn – ook op milieugebied.

Welke ontwikkelingen verwacht u de komende jaren op het gebied van duurzame coatings?

Ik verwacht heel wat spannende verdere ontwikkelingen in de grondstoffensector, niet alleen op het gebied van duurzaamheid – trefwoord hernieuwbare grondstoffen – , maar ook op het gebied van functionaliteit. Een tweede centraal thema is de energiesector, waarin ik ook nog veel potentieel zie. Nauwe samenwerking tussen de afzonderlijke industrieën wordt steeds belangrijker. Veel belangrijke innovaties bij ADLER zijn in het verleden al voortgekomen uit gezamenlijke projecten met klanten, met grondstof- of machinefabrikanten en natuurlijk met wetenschappelijke instellingen. Dergelijke innovatieworkshops zullen in de toekomst aan belang blijven winnen.

ADLER – Door onze aderen stroomt verf

Met 630 medewerkers is ADLER de toonaangevende fabrikant van lakken, verven en houtverduurzamingsmiddelen in Oostenrijk. Het familiebedrijf werd in 1934 opgericht door Johann Berghofer en is vandaag in handen van de derde generatie onder leiding van Andrea Berghofer. Elk jaar verlaat 21.000 ton lak de fabriek in Schwaz naar klanten in meer dan 30 landen over de hele wereld. ADLER heeft verkoopkantoren in Duitsland, Italië, Polen, Nederland, Zwitserland, Tsjechië en Slowakije; de ADLER-Werk Lackfabrik in Schwaz/Tirol (A) is de enige productielocatie. ADLER is als één van de eerste bedrijven in zijn branche 100 % klimaatneutraal sinds 2018. ADLER heeft zijn ecologische voetafdruk tot een minimum beperkt door een groot aantal maatregelen. ADLER compenseert onvermijdelijke restemissies door erkende klimaatbeschermingscertificaten en draagt zo bij aan de financiering van nieuwe klimaatbeschermingsprojecten.